Szczegóły pokrycia folią EPDM zielonego dachu spadzistego
Artykuł ten to ostatnia część opracowania dotyczącego spadzistych dachów zielonych, izolowanych membraną EPDM.
Opracowanie obala powszechną opinię, jakoby EPDM nadawał się tylko na dachy płaskie.
Przy poprawnym wykorzystaniu technologii przedstawionej w poprzednich częściach (DACHY 4, 5/2010) cyklu można zbudować w pełni funkcjonalny, szczelny i zgodny z zasadami techniki spadzisty zielony dach.
Opracowanie obala powszechną opinię, jakoby EPDM nadawał się tylko na dachy płaskie.
Przy poprawnym wykorzystaniu technologii przedstawionej w poprzednich częściach (DACHY 4, 5/2010) cyklu można zbudować w pełni funkcjonalny, szczelny i zgodny z zasadami techniki spadzisty zielony dach.

Rys. 1. Przekrój przez dach zielony
Mając już pełne rozeznanie, jak poprawnie ułożyć poszczególne warstwy dachu zielonego na pokrytej połaci dachu i jak wykonać samo pokrycie deskowania dachu spadzistego pod uprawy zielone oraz po zapoznaniu się ze szczegółami układania EPDM, można z powodzeniem projektować i wykonać zielony dach spadzisty.
Zatem zapoznajmy się ze szczegółami.
Najpierw przypomnijmy sobie strukturę dachu zielonego (rys. 1). Patrząc na przekrój dachu ocieplonego od spodu do góry, mamy następujące uwarstwienie:
- okładzina wewnętrzna, np. płyta gipsowo–kartonowa,
- paroizolacja od spodu krokwi dachowych,
- ocieplenie, np. wełną mineralną do wierzchu krokwi,
- wiatroizolacja, tj. folia wstępnego krycia dachu,
- przestrzeń wentylacyjna na wysokość kontrłaty,
- deskowanie,
- hydroizolacja z EPDM,
- dach zielony:
– folia kubełkowa do gromadzenia wody opadowej,
– geowłóknina zabezpieczająca przed przerastaniem korzeni,
– substrat z ziemią roślinną u góry,
– siatka zabezpieczająca substrat wykonana z włókna szklanego, poliestru lub polistyrenu,
– zasiana trawa, rozchodnik lub trawnik z rolki.
– geowłóknina zabezpieczająca przed przerastaniem korzeni,
– substrat z ziemią roślinną u góry,
– siatka zabezpieczająca substrat wykonana z włókna szklanego, poliestru lub polistyrenu,
– zasiana trawa, rozchodnik lub trawnik z rolki.
Pustka wentylacyjna musi mieć wlot od dołu, tj. w okapie lub w koszu i wylot w kalenicy lub przy kalenicy. Pustka wentylacyjna jest wytwarzana przez nabicie kontrłaty. Różnica wysokości pomiędzy wlotem i wylotem powoduje naturalny ciąg grawitacyjny.
Wykończenie dachu w kalenicy
Na rys. 2, 3 i 4 przedstawione jest zagadnienie wykończenia dachu w kalenicy.
Kalenica jest przykryta pasmem folii EPDM. Brakuje więc tutaj otworów wylotowych powietrza wentylacyjnego – pomiędzy krokwiami musi się więc znaleźć kominek wentylacyjny odprowadzający powietrze z parą wodną, jaka przedostaje się od spodu, tj. z wnętrza budynku przez paroizolację (niewielka ilość), ocieplenie i wiatroizolację do warstwy wentylacyjnej (rys. 2).

Rys. 2. Membrana jest przerzucona przez kalenicę. Aby zapewnić wentylację, trzeba tu zamontować kominek
Aby zbyt duża liczba kominków wentylacyjnych w kalenicy nie szpeciła dachu, można je wykonać w co drugim polu między krokwiami (rys. 3). Wówczas w każdej parze krokwi należy nad nimi wykonać wycięcie w deskowaniu o szerokości równej połowie szerokości deski i długości około 20 do 25 cm poza gabaryt krokwi. Aby miejsce to było odpowiednio sztywne pod pokrycie folią EPDM, należy je przykryć blachą aluminiową grubości 1,5 do 2,0 mm i długości około 80 cm. W ten sposób w co drugim polu między krokwiami powietrze z warstwy wentylacyjnej przechodzić będzie do sąsiednich pól, gdzie znajdują się kominki.

Rys. 3. Kominki mogą znaleźć się w co drugim polu krokwiowym
Jak uszczelnić miejsce styku wywietrznika z pokryciem dachu?
W membranie EPDM wycina się otwór o średnicy dwa razy mniejszej od średnicy rury wywiewnej. Arkusz EPDM naciąga się na rurę bez daszku u góry. Zatem mając zamocowaną do deskowania rurę wywiewną, nakłada się na nią EPDM i dociska do deskowania. Przy pomocy pasa formflash łączy się folię EPDM naciągniętą na rurę wywiewną. Po nałożeniu pasa łączącego folię z rurą wywiewną, należy to połączenie zabezpieczyć mechanicznie przy pomocy kołnierza mocującego (rys. 4). W handlu można nabyć gotową obróbkę w postaci odcinka rury zwulkanizowanej z kwadratowym płatem folii. W tym przypadku wystarczy tylko u góry zastosować kołnierz mocujący.

Rys. 4. Sposób uszczelnienia podstawy kominka
Wykończenie dachu przy okapie
Przy okapie mamy do rozwiązania dwa zagadnienia:
- wloty powietrza wentylacyjnego,
- zabezpieczenie substratu przed zsuwaniem.
Przestrzeń wentylacyjny pomiędzy folią wstępnego krycia dachu i spodem deskowania połaci jest przeznaczona do wentylowania. Na rys. 5 strzałki przy okapie wskazują wlot powietrza wentylacyjnego, wyloty w kalenicy i w krawężnicach oznaczono kółkami.

Rys. 5. Schemat wentylacyjny połaci dachowych
Problemem jest wlot powietrza w koszu przy wklęsłym załamaniu połaci dachowych. Strzałki w koszu pomiędzy krokwiami kulawkami oznaczają wlot powietrza do wentylowania pustki wentylacyjnej. Jak to jednak wykonać? Podpowiada to rys. 6. Z reguły krokiew koszowa ma duży przekrój poprzeczny, ponieważ ma znaczną długość (wynika to z obliczeń statycznych z jednej strony i z zasad konstruowania z drugiej strony). Dobrze jest, żeby przekrój był zbliżony do kwadratu – chodzi o odpowiednią szerokość krokwi koszowej dla potrzeb wentylacyjnych. Jest to wymóg konstrukcyjny, a nie statyczny. Korzystny jest przekrój 20/24 cm.

Rys. 6. Wlot powietrza w koszu
Jak wynika z rys. 6, krokwie kulawki są u góry zlicowane z krokwią koszową. Kontrłaty dochodzą tylko do bocznych krawędzi krokwi koszowej. Deskowanie połaci też nie może wychodzić poza boczne krawędzie krokwi koszowej. Sam kosz należy przykryć grubszą i szerszą deskę. W koszu na deskowaniu należy ułożyć blachę aluminiową, a potem całość połaci pokryć folią EPDM. U samego dołu wlot powietrza do kosza należy zabezpieczyć siatką z drutu miedzianego o drobnych oczkach.
Drugim problemem jest wykończenie dachu przy okapie związane z zabezpieczeniem substratu przed zsuwaniem się wraz z zielenią. Najlepiej jest wykonać przy okapie progi ochronne zatrzymujące substrat wraz z zielenią (rys. 7). Jeżeli ze względów estetycznych próg ochronny jest odsunięty nieco wyżej okapu, trzeba wykonać zakończenie okapu jak na rys. 8. Pokazane są tu trzy warianty. W każdym przypadku dobrze jest nieco obniżyć grubość substratu przy okapie.

Rys. 7. Próg zabezpieczający przed zsuwaniem się substratu
Na rys. 8A na deskowaniu zamocowane są uchwyty rynnowe, obróbka blaszana okapu i obróbka blaszana stabilizująca substrat przy okapie. Ten element należy wykonać z blachy aluminiowej zagiętej w formie kątownika. U dołu muszą być otwory do odpływu nadmiaru wody opadowej. Dopiero po takiej obróbce okapu połać pokrywa się folią EPDM. Zmniejszenie grubości substratu przy okapie daje mniejsze parcie na obróbkę i poprawia wygląd dachu. Obróbka ta jest ciągła wzdłuż okapu dachu.
Na rys. 8B obróbka okapu prawie niczym nie różni się od tej z rys. 8A, lecz nie ma ona otworów do spływu nadmiaru wody, natomiast długość tych blach wynosi ok. 0,5 do 0,8 m, z przerwami między poszczególnymi blachami ok. 5 cm. Jest to prostsze w wykonaniu.
Jeszcze inny wariant przedstawia rys. 8C. Po wykonaniu obróbki okapu (pas nadrynnowy) do krokwi przybija się hakowaty wspornik z przyspawaną u góry blachą z otworami do mocowania deski oporowej (która powinna być dobrze zaimpregnowana przed działaniem wilgoci). Wspornik powinien być ocynkowany, a część wystająca na zewnątrz powinna być dodatkowo pokryta farbą antykorozyjną.

Rys. 8A, 8B, 8C. Różne warianty wykończeni okapu z zabezpieczeniem przed zsuwaniem się zielonego dachu
Ostatnim zagadnieniem jest obróbka komina i ścian wystających ponad dach. Tutaj izolacja przeciwwilgociowa (membrana EPDM) powinna być wywinięta na wysokość co najmniej 10 cm powyżej substratu. U góry zakłada się listwę dociskową mocowaną do muru. Narożniki wypukłe i wklęsłe można obrobić samemu, lecz lepiej użyć do tego gotowych prefabrykowanych kształtek.
Opracował: Edmund Ratajczak
Pracownia „Expronad”
Źródło: Dachy, nr 6 (126) 2010
Data publikacji: 2011-05-19
CZYTAJ WIĘCEJ
Substrat na dachy zielone
Specjalistyczne kruszywa na zielone dachy
DODAJ KOMENTARZ
Wymagane: Zaloguj się aby dodać komentarz | > Zaloguj się |
ZOBACZ TAKŻE
Co pod pokrycie, cz. 1
Grafit i łuski
Elektronarzędzia do zgrzewania na dachu płaskim
Z teczki biegłego, cz. 3
Efektywność w budownictwie Membrany Tyvek
NAJCZĘŚCIEJ CZYTANE
Geometria w praktyce, cz. 2. Dach czterospadowy i kopertowy
Błędy w układaniu folii paroizolacyjnych
Obciążenie dachów wiatrem w świetle nowej normy, cz. 1
Stropodachy płaskie z odwodnieniem wewnętrznym, cz. 2
Historyczne ciesielskie konstrukcje dachowe. Propozycja systematyki i uporządkowania terminologii, cz. 6
Geometria w praktyce, cz. 1. Dach pulpitowy i dwuspadowy
Kominy - zmora inwestora i dekarza, cz. 2. Kominy systemowe
Odwodnienia zewnętrzne dachów o pokryciu bitumicznym, cz. 2
Obciążenie dachów wiatrem w świetle nowej normy, cz. 2*
Materiały do terminologii więźb dachowych - podstawowe pojęcia, cz. 2
Co pod pokrycie, cz. 1
Z teczki biegłego, cz. 19
Zalecenia Techniczne. Okapy
Błędy projektowe w konstrukcjach dachów drewnianych i ich skutki , cz. 1
Papy bitumiczne - ich rodzaje i zastosowanie
Z teczki biegłego, cz. 15
Anatomia okapu, cz. 2. Elementy, funkcje, rozwiązania
Stropodachy płaskie z odwodnieniem wewnętrznym cz. 1*
Obróbki blacharskie na dachach krytych blachą płaską. Detale
Rozważania o dachach, cz. 2. Trzeci wymiar Pitagorasa i sinus z cosinusem
Taśmy do obróbek kominów
Dachy - wymagania bezpieczeństwa pożarowego
Historyczne ciesielskie konstrukcje dachowe. Propozycja systematyki i uporządkowania terminologii, cz. 5
Anatomia okapu, cz. 1. Dwa rozwiązania
Dlaczego dachówka? Cz. 2 Dachówka czy blachodachówka?